Zimny łańcuch dostaw (ang. cold chain) jest to nieprzerwana kontrola parametrów temperatury na wszystkich etapach transportu farmaceutyków. Od dostawcy (producenta) do hurtowni a później do końcowego etapu dystrybucji – apteki. Jest to kontrolowana temperatura w procesie dystrybucji od produkcji poprzez sprzedaż. Zimny łańcuch chłodniczy musi być również zachowany podczas magazynowania w hurtowni lub przechowywania w aptece. Dlatego też w aptece są wydzielone działy leków które są przechowywane w kontrolowanej temperaturze. Farmaceutyki przechowywane są w temperaturze od 2 °C do 8 °C po to aby nie utraciły swoich właściwości leczniczych. Dystrybucja w zimnym łańcuchu dostaw oraz przechowywanie leków jest podyktowane troską o zdrowie pacjenta.

Zimny łańcuch dostaw

Wszędzie tam gdzie obowiązuje zimny łańcuch dostaw poprzez transport do apteki gdzie klient oczekuje na wysokiej jakości farmaceutyki musi być zachowana odpowiednia i niezmienna temperatura. Specjalistyczne farmaceutyki jakie obecnie są na rynku leków wymagają odpowiedniego podejścia w procesie dystrybucji. Aby zapewnić ich jakość musi być zachowana ciągłość wspomnianego zimnego łańcucha dostaw zarówno podczas transportu leków w opakowaniach bądź luzem. Dla produktów farmaceutycznych w zimnym łańcuchu dostaw typowy zakres temperatury wynosi od 2 °C do 8 °C. Taka temperatura musi być utrzymywana nie tylko w skrzyni załadunkowej pojazdu ale również wewnątrz opakowania.

Transport farmaceutyczny  Cold Chain Solutions jest jednym z najważniejszych elementów logistycznych całego procesu dystrybucyjnego. O ile w podczas ich przechowywania w wydzielonych działach magazynowych łatwo jest zapewnić i monitorować parametry środowiskowe, o tyle podczas transportu nie jest to takie proste. Oczywiście firmy transportowe takie jak OCS mają do dyspozycji odpowiednie narzędzia aby zachować optymalną temperaturę podczas transportu leków w zimnym łańcuchu dostaw. Dysponując odpowiednimi kontenerami, opakowaniami oraz samochodami które posiadają elektroniczny system nadzoru łatwiej jest zapewnić optymalne warunki farmaceutykom.

Należy przypomnieć że firmy transportowe realizujące transport leków w zimnym łańcuchu chłodniczym muszą posiadać środki transportu zgodne z wymaganiami GDP oraz wytycznymi WHO. GDP (ang. Good Distribution Practice), jest to zbiór zasad, których stosowanie w procesie dystrybucji farmaceutyków gwarantuje jego jakość i niezmienność. Firmy transportowe zajmujące się transportem w zimnym łańcuchy dostaw muszą posiadać odpowiednie urządzenia które utrzymują specyficzny mikroklimat podczas całego procesu dostaw. Aby zapewnić odpowiednie warunki farmaceutykom przeprowadza się badania rozkładu temperatury oraz, wilgotności w całej przestrzeni załadunkowej.

Na zdjęciu po prawej stronie opakowania do transportu w zimnym łańcuchu dostaw które pozwalają na zachowanie odpowiedniej temperatury leków na krótkich i długich trasach. Firma OCS posiada również kontenery do transportu farmaceutyków które gwarantują zachowanie zimnego łańcucha dostaw.

Punkty krytyczne w zimnym łańcuchu dostaw

Podczas transportu farmaceutyków w zimnym łańcuchu dostaw występuje wiele punktów krytycznych, w których może dojść do jego przerwania. Aby nie dopuścić do takiej sytuacji stosuje się mechaniczne lub elektroniczne systemy monitoringu temperatury nie tylko w przestrzeni załadunkowej ale również w opakowaniach w których znajdują się leki. Sam pomiar temperatury w skrzyni załadunkowej nie jest w 100% wiarygodny ponieważ nie obejmuje on temperatury leków które znajdują się w opakowaniach. Dla zapewnienia wiarygodności zakresu temperatury umieszczane są rejestratory temperatury wewnątrz opakowania które rejestrują każde zmiany mogące mieć wpływ na jakość leków. Jest to bardzo ważne w przypadku transportu leków na dłuższe trasy oraz roszczeń w przypadku dochodzenia odszkodowania w wyniku strat jakie mogą powstać w wyniku zaniedbań. Zachowując odpowiednie procedury można uniknąć zmian temperatury w punktach krytycznych a tym samym realizować dostawy zgodnie z zasadami Dobrej Praktyki Dystrybucji.

Specjalistyczny transport jest to przewóz nietypowego ładunku w nietypowych warunkach ustalonych przez nadawcę. Transport specjalistyczny odbywa się zawsze na innych zasadach i w innych warunkach niż standardowa procedura przesyłek dla firm. Jest to najczęściej kontrolowana temperatura która musi być utrzymywana już na taśmie produkcyjne a później w całym cyklu dystrybucyjnym.

Transport specjalistyczny

Przykładem transportu specjalistycznego jest bardzo często wykonywany przez firmę OCS transport szczepionek lub leków dla branży farmaceutycznej. Transport szczepionek odbywa się w specyficznych warunkach gwarantując kontrolowaną temperaturę podczas wykonywania zlecenia przez firmę OCS. Transport specjalistyczny dla branży farmaceutycznej wykonywany jest w zakresie temperatury:

• od 2°C do 8°C
• od 2°C do 25°C
• od 15 °C do 25°C
• Często transport specjalistyczny odbywa się również w temperaturze ujemnej -18°C do – 20 °C.

Szczególna specyfika transportu, kontrolowana temperatura oraz wymagania są sporym wyzwaniem dla firm spedycyjnych i transportowych. Transport specjalistyczny to indywidualne podejście do każdego zamówienia dlatego sporo firm rezygnuje z wykonywania tak specjalistycznych zamówień ze względy na małą opłacalność. Bardzo często transport specjalistyczny obejmuje tylko jedną paczkę, przesyłkę czy też kontener. Proszę sobie wyobrazić samochód z agregatem chłodniczym który przewozi tylko jedną przesyłkę w której znajdują się szczepionki lub też leki wymagające stałej kontrolowanej temperatury. Przy takich przesyłkach należy zastosować odpowiednie środki transportu dlatego przy mniejszych ilościach jest to nieopłacalne. Firma OCS bazując na swoim 20-to letnim doświadczeniu podeszła do transportu specjalistycznego inaczej niż inne firmy. Dysponując mniejszymi samochodami które spełniają odpowiednie normy jesteśmy w stanie dostarczyć przesyłkę o specyficznych wymaganiach do odbiorcy niemal każdego dnia. Firma OCS postawiła na mobilność a tym samym jakość wykonywanych usług.

Transport specjalistyczny nie może się odbyć bez fachowej wiedzy pracowników i wdrożenia zaawansowanych technologicznie środków. Specjalistyczne samochody spełniające odpowiednie normy, opakowania, kontenery, które są cały czas dostępne na magazynie oraz wyspecjalizowana załoga może sprostać nawet najtrudniejszym zadaniom. W transporcie specjalistycznym liczy się jakość obsługi od odebrania przesyłki do dostarczenia na miejsce. W całym procesie dystrybucji musi być zachowana kontrolowana temperatura nad którą czuwa elektroniczny system nadzoru. 

Specjalistyczny transport towarów schłodzonych

Transport towarów schłodzonych lub zamrożonych polega na przewozie materiałów, przy których konieczna jest stała kontrola temperatury ładunku. Jest to również transport specjalistyczny towarów schłodzonych w którym należy utrzymać kontrolowaną temperaturę nawet w przydatku transportu produktów które są przewożone w stanie głębokiego zamrożenia. W związku z tym takiego rodzaju ładunek transportowany jest samochodami typu chłodnia, izotermach lub w specjalistycznych kontenerach. Przy większej ilości przesyłek również w wagonach kolejowych które są wyposażone w agregat chłodniczy. Firmy transportowe bardzo często wykorzystują również do chłodzenia produktów nowoczesne rozwiązania, takie jak suchy lód bądź w przepadku produktów schłodzonych specjalny żel chłodzący. Do transportu specjalistycznego towarów schłodzonych potrzebne są odpowiednie samochody którymi dysponuje firma OCS. Samochody posiadają system elektronicznego nadzoru i pomiaru temperatury, który znajduje się w przestrzeni załadunkowej. System elektronicznego nadzoru pozwala na precyzyjny pomiar oraz reakcję na wszelkie zmiany temperatury, które przekraczają określone normy.

W przypadku transportu produktów schłodzonych lub w stanie głębokiego zamrożenia nie można dopuścić do żadnych zmian temperatury która ma wpływ na jakość przewożonego towaru. Należy zauważyć że transport spożywczy również odbywa się w warunkach głębokiego zamrożenia po to aby nie utracić walorów smakowych i konsumpcyjnych. Transport mięsa odbywa się w stanie zamrożonym lub głębokiego zamrożenia. Utrzymaniem zimnego łańcucha dostaw zajmuje się również transport specjalistyczny. Zimny łańcuch dostaw rozpoczyna się już w momencie zamrożenia produktu poprzez cały proces dystrybucji.

Elektroniczny system nadzoru

Elektroniczny system nadzoru którym dysponuje firma OCS informuje również o lokalizacji w czasie rzeczywistym dlatego bez problemów można sprawdzić w którym miejscu znajduje się samochód razem z towarem. Wszystkie informacje dotyczące transportu i temperatury są udostępniane zleceniodawcy w formie wydruku lub na nośniku elektronicznym. Specjalistyczne pojazdy z zabudową izotermiczną, jakimi dysponuje firma OCS z umieszczonym agregatem chłodniczym oraz podgrzewaniem postojowym gwarantują utrzymanie odpowiedniej temperatury podczas długich lub krótkich tras.

Wykorzystanie specjalistycznych samochodów. Urządzeń zintegrowanych z systemem informatycznym, które pozwalają na rejestrację i monitoring temperatury w trakcie całego procesu dystrybucji gwarantuje bezpieczeństwo produktów leczniczych przed szkodliwym wpływem warunków zewnętrznych. Nadzór nad temperaturą odbywa się w czasie rzeczywistym co daje możliwość natychmiastowej reakcji na zmiany temperatury. W przypadku transportu szczepionek lub leków umieszczane są rejestratory temperatury wewnątrz opakowania aby mieć pewność że w trakcie transportu została zachowana określona w specyfikacji temperatura. Firma zamawiająca transport specjalistyczny otrzymuje wydruk z całego przebiegu transportu.