Transport lotniczy rozwija się dynamicznie. Coraz więcej żywności transportowane jest drogą lotniczą, ponieważ większość świeżych produktów spożywczych wymaga szybkiego transportu. Drogą napowietrzną jest szybko i bezpiecznie. Firma OCS od wielu lat realizuje transport lotniczy do Japonii, USA, Kanady i wielu innych Państw. Rosnąca popularność na rynku międzynarodowym produktów świeżych w przypadku naszej działalności oznacza większy wolumen towarów w transporcie lotniczym.
Niestety wraz ze wzrastającym popytem na rynku międzynarodowym Polskiej żywności wzrastają również straty wynikające z niewłaściwego transportu. Transport żywności wymaga specjalnych środków transportu i opakowań, dzięki którym będzie możliwe utrzymanie odpowiedniej temperatury. Produkty te muszą być transportowane drogą napowietrzną w odpowiedniej temperaturze, a co za tym idzie należy zapewnić w takim transporcie odpowiednie i sprawdzone opakowania. Mleczne produkty takie jak jogurt, kefir, śmietana i ser potrzebują temperatury między 2°C do 8°C a czas ich transportu powinien wynosić do 48 h. Jak widać, nie jest łatwo sprostać powyższym wymaganiom. Orientacyjna wartość strat występujących w transporcie według europejskich danych szacowana jest na co najmniej 1,0% do 1,5% wartości produkcji. Czynniki, które wpływają na wielkość szkód to niewłaściwe opakowania do żywności, niewłaściwy poziom temperatury oraz narażenie ładunku na niekorzystny wpływ czynników atmosferycznych nie tylko podczas transportu, ale również w trakcie przechowywania.
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 sierpnia 2004 roku dokładnie reguluje warunki transportu produktów mlecznych. Są to produkty, które muszą być przechowywane i transportowane w warunkach zimnego łańcucha dostaw. Nie można ich przechowywać w temperaturze pokojowej. Ady dostarczyć ser i przetwory mleczne do Japonii należy wykazać się odpowiednią logistyką. Tylko firmy z odpowiednim bagażem doświadczenia są w stanie sprostać powyższym wymaganiom. Temperatura podstawowa do przechowywania i transportu mleka pasteryzowanego, twarogów, śmietany, masła i margaryny wynosi od +4°C do +6°C. Sera żółtego i jogurtów od +8°C do +10°C. Sera wędzonego od +10°C do +14°C Powyższe temperatury muszą być zachowane w całym łańcuchu dostaw, aby można by było stwierdzić, że dany produkt jest świeży.
Przerwanie zimnego łańcucha dostaw jest przyczyną zjawiska, w którym pomimo zachowania terminu przydatności do spożycia artykułów spożywczych następuje ich zepsucie. W trakcie transportu np. sera do Japonii muszą być zachowane odpowiednie warunki, ponieważ każde odstępstwa od wymagań powodują, że gdy trafią one na sklepowe półki, ich trwałość i przydatność do spożycia będzie bardzo krótka lub po prostu produkt już nie będzie nadawał się do spożycie lub dalszego przetwórstwa
Zimny łańcuch dostaw
Pierwsze problemy, jakie się pojawiają podczas realizacji zimnego łańcucha dostaw mleka, serów i przetworów są bardzo często spowodowane niefrasobliwością przewoźnika. Takim przykładem może być załadunek przetworów mlecznych na samochód, który nie został przygotowany do takiego transportu. Aby zachować odpowiednią temperaturę, przestrzeń załadunkowa musi być odpowiednio schłodzona, zanim nastąpi załadunek. Jest to szczególnie ważne w okresie letnim, gdzie nawet nocą temperatura jest powyżej stanu krytycznego. Tak samo opakowania, do których jest pakowana żywność i przetwory mleczne muszą być wewnątrz schłodzone. Już przed zapakowaniem żywności musi być w opakowaniach odpowiednia temperatura, ponieważ produkty mleczne w tym sery są bardzo wrażliwe na wszelkie zmiany temperatury. Łańcuch chłodniczy to całokształt działań, związanych z utrzymaniem prawidłowej temperatury produktów od chwili wytworzenia, aż do momentu jego spożycia. Zachowanie odpowiedniej temperatury na poszczególnych ogniwach zimnego łańcucha ma zapewnić bezpieczeństwo bakteriobójcze surowca i wyrobów gotowych. Zapobiec zmianom smaku, zapachu oraz ich konsystencji.
Transport lotniczy żywności
W transporcie lotniczym żywności używane są dwa serwisy temperaturowe:
– serwis aktywny
– serwis pasywny
Serwis aktywny charakteryzuje się używaniem do transportu żywności kontenerów, które posiadają własny agregat chłodniczy utrzymujący odpowiednią temperaturę. Taki transport jest stosunkowo drogi, nie każdą firmę stać na takie rozwiązania. Kontenery izotermiczne różnią się rodzajem chłodziwa, źródłem zasilania oraz zakresem temperatur, w których może być transportowana żywność.
Serwis pasywny jest stosunkowo tańszy, ale zwiększa możliwość powstawania strat, jakie można odnotować przy zbyt dużym natężeniu ruchu na lotnisku. Zbyt długie przechowywania opakowań z żywnością w nieodpowiednich warunkach (w hali przeładunkowej) może doprowadzić do katastrofy. Firma zajmująca się transportem lotniczym żywności musi wziąć to pod uwagę. Opakowania, w których są transportowane sery oraz inne przetwory muszą posiadać odpowiednie chłodziwo takie jak żele chłodzące lub suchy lód, który jest potrzebny do utrzymania odpowiedniej temperatury. Firma transportowa posiadająca doświadczenie potrafi pokonać i te trudności.
Łańcuch chłodniczy to procedura zachowania niezmienności warunków dla produktów żywnościowych chłodzonych lub głęboko mrożonych. Oznacza to, że podczas produkcji a później poprzez transport i dystrybucję do momentu zakupu żywności przez konsumenta produkty mrożone muszą mieć zagwarantowaną stałą, niezmienną temperaturę. Przypomina to łańcuszek szczęścia, ponieważ żywność, która trafia do konsumenta musi przejść poszczególne etapy a na każdym z nich zalecana jest szczególna ostrożność. Narażenie żywności podczas całego łańcucha chłodniczego na wyjście z zakresu zalecanych temperatur może skutkować obniżeniem jakości produktu. Dla zachowania zimnego łańcucha dostaw stosowane są mechaniczne lub elektroniczne systemy monitoringu temperatury. Ostrzega on poprzez stały monitoring o zagrożeniach, jakie się pojawiają nie tylko podczas transportu, ale również w trakcie przeładunku i późniejszym przechowywaniu. Moment międzyprzeładunku jest najbardziej zagrożony na przerwanie zimnego łańcucha, dlatego firmy transportowe starają się o to, aby ten moment skrócić do minimum.
Zachowanie zimnego łańcucha chłodniczego należy przestrzegać dla zachowania walorów smakowych żywności. Wzrost temperatury ponad określoną normę skutkować może zmianą konsystencji produktów, co jest bardzo ważne w przypadku transportu i przechowaniu mrożonek. Wzrost temperatury zwiększa ryzyko namnażania się drobnoustrojów, co może prowadzić do zatrucia pokarmowego. Dla firmy OCS zimnym łańcuchu dostaw opiera się na wykorzystaniu samochodów przystosowanych do utrzymania odpowiedniej temperatury w komorze ładownej lub opakowaniach, które są przeznaczone do transportu żywności. Rozwiązanie takie najczęściej jest przez nas stosowane przy dostawach bezpośrednich zarówno poprzez transport drogowy jak i lotniczy. Jednak największe zagrożenia dla zachowania warunków dystrybucji pojawiają się przy załadunku i rozładunku towaru, dlatego najczęściej wykonujemy transport od zleceniodawcy do punktu docelowego. Jeden samochód zapewniający odpowiednie warunki, odbiera towar dla jednego odbiorcy. Żywność stanowi grupę surowców roślinnych i zwierzęcych oraz produktów ich przerobu, dlatego dbałość o zachowanie odpowiedniej temperatury na każdym etapie jest zadaniem priorytetowym. Łańcuch chłodniczy ma początek w momencie pozyskiwania surowca a następnie poprzez produkcję, przechowywanie, transport chłodniczy, aż do momentu wyłożenia towaru do sklepowych chłodni. Zachowanie powyższych warunków ma wpływ, na jakość żywności, którą konsumujemy.
